Dış basur, ince kılcal damarların kanaması ve iltihaplanması sonucu, anüs ve alt makat bölgesinde gözle görülebilen ve elle fark edilebilen basur memeleridir. Büyüklükleri bazen nohuttan küçükken, bazen de bir yumurta büyüklüğünde olabilir. Makat bölgesindeki basur damarlarının sarma yapması ve bağırsak duvarında meydana gelen zayıflamadan kaynaklanmaktadır. Şişkin damarlar rektum içindeyse buna iç basur, anüs dışındaysa dış basur olarak adlandırılır. Dış basur, iç basur kadar rahatsızlık vermez; ancak dışkılama esnasında kişinin eline gelmesi psikolojik olarak rahatsızlık yaratabilir.

Basurun en sık görülen belirtileri şunlardır:

Bu belirtiler dışında, kişide ağrı, kaşıntı, kanama, ıslaklık gibi şikayetler varsa, her ne kadar bu şikayetler basurla ilişkilendirilebilse de, altında yatan başka rahatsızlıklar da olabilir. Bu nedenle bir hekime başvurulmalıdır. Basur problemleri günümüzde birçok insanın sağlık sorunları arasında yer almakta ve oldukça yaygındır. İnsanların günlük yaşamını ve psikolojisini ciddi şekilde etkiler. Şişince ve iltihaplandığında dayanılmayacak ağrılar ortaya çıkar.

Basurda oluşan lezyonlar ve şişlikler makat dışında fark edilebilir. İç basur, makattan kan gelmesiyle kendini belli ederken, dış basur hafif bazı şikayetler dışında ciddi şikayetlere neden olmaz. Bu şikayetler arasında oturunca şişliklerde basınç nedeniyle oluşan şiddetli ağrılar, kaşıntı ve ıslaklık yer alır. Dış basur, iç basura göre daha kolay tanı konur ve daha kolay tedavi edilir.

Dış basurun belirli başlı nedenleri şunlardır:

Makat çevresini ve iç bölgesini etkileyen bazı siğiller cinsel yolla bulaşabilir. Bu tür siğiller basur ile karıştırılmamalıdır. Bu yüzden uzman bir hekime, örneğin proktoloji uzmanına gidilmelidir. Aşırı ıkınma ve kabızlık gibi zorlamaya bağlı olarak makat çevresinde oluşan yırtıklar da dış basurla karıştırılabilir. Aşırı ıkınma nedeniyle damar çatlaması ve buna bağlı cilt altına kan birikirse, ağrı verici bir şişlik oluşur.

Basur şikayeti olan hastalara hemen ameliyat önerilmez. Bu tür vakalara hafif vakalar denir ve öncelikle ilaç tedavisi uygulanır. Uzman doktor, hastaya ped, merhem ve fitil gibi maddeleri önerebilir. Ayrıca basur tedavisinde kullanılan ilaçların başında kortizon adı verilen ilaçlar bulunur. Bu ilaçlar fitil ve merhem şeklinde lokal olarak, ağrısı ve kaşıntısı olan hastalar için dıştan kullanılmaktadır. Bu ilaçlar uzun süreli kullanımdan ziyade kısa süreli kullanılan ilaçlardır. Uzun süre kullanıldığında deri incelmesi, deri döküntüsü ve iltihaplanma gibi yan etkiler gösterebilir. Bunun yanında ağız yoluyla kullanılan tabletler de ilaç olarak verilmektedir. Bu tabletler toplardamar basıncını azaltır ve toplardamar basıncı azaldıkça basur şişlikleri azalacaktır. Buna bağlı olarak da kanama ve ağrılar doğru orantılı olarak azalmaya başlayacaktır. İlacın işe yaramadığı durumlarda cerrahi tedavi devreye girer. Genelde basurun 3. ve 4. evrelerinde ameliyat devreye girer. Ameliyatlar çoğunlukla spinal anestezi, sedasyon ile lokal anestezi ve genel anestezi ile yapılabilmektedir.